پرسش:
آیا افرادی که از نسل پیامبر اسلام (صلى الله عليه وسلم) هستند، جایگاه بالاتری نسبت به دیگران دارند؟
پاسخ:
در تاریخ اسلام، واژهٔ “سید” به نسلهای پیامبر از طریق نوهاش حسین (علیهالسلام) اشاره دارد. نسلهای نوهی دیگر او، حسن (علیهالسلام)، “شریف” نامیده میشوند. کسانی که از هر دو نوه پیامبر نسل دارند، “سید شریف” نامیده میشوند.
نسلهای پیامبر از فرزندان دختر کوچک او، فاطمه (علیها السلام) به وجود آمدهاند که شش ماه بعد از وفات پیامبر درگذشت. تا امروز نیز نسلهای وجود دارند. آنها همه در یک مکان زندگی نمیکنند بلکه در نقاط مختلف پراکندهاند.
در اینجا باید گفته شود که نسب به اهل بیت پیامبر به کسی جایگاه بالاتری نمیدهد. چیزی که انسان را در جایگاه بالاتر قرار میدهد، ایمان، تقوا و اعمال نیک اوست. اگر در این زمینهها کوتاهی کند، حتی چنین نسبی هم او را نجات نمیدهد. پسر نوح نیز به دلیل آنکه نمیخواست ایمان بیاورد و از پدرش پیروی کند، به عنوان کافر درگذشت. در این راستا، آیهی زیر بسیار اهمیت دارد:
وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی قَالَ لا یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ ﴿١٢٤﴾ سورهٔ بقره.
ترجمه: و آنگاه که پروردگار/صاحب ابراهیم، او را با کلماتی/احکامی سخت آزمایش کرد، او هم آن آزمایش/امتحان را به پایان رساند. پروردگارش به او گفت: “من تو را برای مردم رهبر خواهم گرداند!” او گفت: “و از نسل من نیز باشد!” گفت: “(باشد، اما) پیمانم، ستمگران/ خطاکاران را دربر نمیگیرد.”
همان گونه که در این آیه میتوان دید، خداوند برای کسانی که از نسل پیامبر ابراهیم (علیهالسلام) هستند اما اعمال نادرست انجام میدهند، هیچ تضمینی نمیدهد. این نکته برای نسلهای پیامبر ما نیز صادق است.