آیا بر انسان جبر کامل حاکم است؟

چرا خدای متعال انسان را با دوزخ مجازات می نماید مگر سرنوشت انسان در دست خدا نیست؟ مگر خدای متعال خودش بهشتی یا جهنمی بودن انسان را تعیین نمی کند؟

پاسخ:

در واقع ، این نظر گسترده اساساً غلط است  که خدا جهنمی یا بهشتی بودن انسان را خودش از پیش تعیین کرده است. این نظر کسانی است که به  عقیده “جبریه” اعتقاد دارند. دلیل این اعتقاد را باید در جهل مردم از ادیان ، به ویژه از اسلام جستجو کرد. جبريه معتقد است که بر انسان جبر کامل حاکم است و هر آنچه از انسان سر می زند به اختيار خودش نبوده و اراده و اختيارى و قدرتی از خود ندارد و خدای متعال وی را مجبور کرده است.

آیا کسانی که  به این عقیده اعتقاد دارند مگر فکر نمی کنند که اگر خداوند انسان را قبلاً  جهنمی  آفریده است ، پس چرا او را در این دنیا امتحان می کند؟ بدون شک این ایده کاملا پوچ است.

اما قرآن کریم این را تأیید نمی کند. قران کریم می گوید که انسان شخصيتی مستقل و آزاد دارد و  انسان كارهای خود را با حریت و انتخاب خود انجام دهد.

خدای متعال در کتاب خود می فرماید:

“وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى‏” (نجم ۳۹)

بر آدمی جز نتیجه تلاش وی چیزی نیست”

و همچنین  می‏فرماید:

“كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ ” (مدثّر ۳۸)

“هركسى در گرو چيزى است كه كسب كرده است. “.

“مَنْ عَمِلَ صَالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَآءَ فَعَلَيْهَا وَمَا رَبُّكَ بِظَلاَّمٍ لِّلْعَبِيدِ” (فصلت ۴۶)

“هر كس كار نیكی انجام دهد، به سود خود انجام داده و هر كس كار بد انجام داده است، بر زیان خود او می‏باشد و خدای تو بر بندگان ستم نمی‏كند”

دلیل چنین تصورات غلطی دور شدن مسلمانان از قرآن است ، شما نمی توانید تصور کنید که چه قدر مذاهب و فرقهای جعلی  بدلیل دوری مسلمانان  از کتاب خدا  ظهور کرده است.  بنابراین ، ما یک منبع داریم ، و آن قرآن کریم است.