“آیا حتما باید به سمت قبله ای که بین مسلمانان مرسوم است (کعبه) نماز خواند؟”
یکی از سوالات مطرح در خصوص قبله اینکه مگر خدا به مکانی احتیاج دارد و خدا در “کعبه” است که بسمت آن توجه می کنیم؟
توجه به این مرکز توحید ،هرگز به معنای محدود نمودن ذات پاک الهی در سمت معینی نیست؛ بلکه هدف از این حکم، نظام مند کردن عبادت بندگان است . البته خدا مکانی ندارد اما توجه به قبله توجه به خداست.
بر اساس آيه شريفه: ” فَأَيْنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ ” به هر سوي رو نماييد وجه خداوند بدان سمت است، بقره آيه 115.
معلوم می‌شود از اين جهت كعبه خصوصيتی ندارد، يعني چنين نيست كه اگر انسان رو به كعبه نبود رو به خدا نباشد، انسان در تمام حالت: حین دعا کردن، گفتگو، و حتی هنگام خواب هم در محضر خدای متعال می باشد.
ولي در آيات قرآن و سنت پيامبر (ص) دستور داده شده كه بسیاری اعمال عبادی و غير عبادی بايد رو به قبله انجام گيرد. مثلا قران کریم در این مورد می فرماید:
“فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ حَيْثُ مَا كُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ”
پس روي به طرف مسجد الحرام كن و شما هر كجا باشيد، در نماز روي بدان جانب كنيد
( بقره آيه 144)
بنابر این واجب است که نمازگزار اگر عذری نداشته باشد بهنگام نماز رو به سوی مسجدالحرام داشته باشد، اما اگر عذر داشته باشد، مثل این که در وسیله نقلیه (هواپیما، اتوبوس …) باشد، لازم نیست رو به قبله باشد.
